31.07.2023

Finał programu „Czuwamy! Pamiętamy!”. Granty przyznane

Znamy laureatów VI edycji programu grantowego „Czuwamy! Pamiętamy!”. Zarząd Fundacji ORLEN spośród nadesłanych wniosków wybrał 53 najciekawsze propozycje, które nagrodził grantami.

W szóstej edycji programu „Czuwamy! Pamiętamy!” do Fundacji ORLEN wpłynęło blisko 140 wniosków o grant na renowację Miejsc Pamięci w różnych zakątkach Polski. Spośród nadesłanych zgłoszeń komisja wyłoniła 53 projekty i zdecydowała o przyznaniu im grantu.

− Przy ocenie nadesłanych do nas projektów już po raz trzeci współpracowaliśmy z Instytutem Pamięci Narodowej, który objął nasz program Patronatem Honorowym – mówi Małgorzata Rogowska z Fundacji ORLEN, koordynatorka programu „Czuwamy! Pamiętamy!”.

Renowacja mogił, przywrócenie pamięci o pomordowanych

Wśród 53 nagrodzonych grantem projektów znalazł się ten przygotowany przez Kraśnickie Towarzystwo Edukacyjne. Zaplanowało ono renowację grobu weterana walk o wolność i niepodległość ppor. Henryka Tatarowskiego – uczestnika wojny z bolszewikami. Pochodzący z Podola ppor. Tatarowski nie pozostawił po sobie rodziny. Artystyczny grobowiec, w którym spoczywa jest zniszczony i wymaga pilnej konserwacji. Zaplanowano nie tylko uroczystości związane z odsłonięciem wyremontowanego pomnika, ale także wydarzenia towarzyszące takie jak wycieczka z koordynatorem projektu po cmentarzu parafialnym w Kraśniku śladem grobów weteranów walk o wolność i niepodległość Polski.

Inny z docenionych projektów –„Kierunek Gajówka Mękaliny!”, to działanie przygotowane przez płockie Stowarzyszenie Honorowych Dawców Krwi Legion. Chce ono przypomnieć o niemieckiej zbrodni na mieszkańcach gajówki znanej pod nazwą Mękaliny. W okresie niemieckiej okupacji była ona ostoją ruchu oporu, stanowiła ważny punkt kontaktowy, służyła też za magazyn broni. 25 grudnia 1943 r. w gajówce pojawili się Niemcy. Torturami próbowali wymusić na rodzinie leśników zdradę tajemnic. Dziewięć osób zostało zamordowanych. Stowarzyszenie chce postawić tablice mówiące o wydarzeniach z 1943 r. a także drogowskazy kierujące do gajówki. W 80. rocznicę tragicznych wydarzeń zaplanowano upamiętniające bohaterów uroczystości.

− Cieszymy się, że coraz więcej projektów, które do nas wpływają nie ogranicza się jedynie do renowacji tablic, pomników czy mogił, ale zakłada upowszechnianie lokalnej historii. Częścią projektów są warsztaty, żywe lekcje historii, doroczne uroczystości. To sprawia, że te dawne wydarzenia stają się coraz bliższe dla mieszkańców com lokalnej społeczności – podkreśla Małgorzata Rogowska z Fundacji ORLEN.

Adam Siwek, Dyrektor Biura Upamiętniania Walk i Męczeństwa IPN podkreśla, że lokalna historia ma ogromną wagę. – Wciąga społeczności w wielki nurt historii narodowej, pokazuje lokalnych bohaterów, co jest nobilitujące dla ich rodziny czy sąsiadów. Ci, którzy odkrywają dzieje swojej społeczności przekonują się, że ta wielka historia jest tuż za progiem – mówi dyrektor Adam Siwek. I dodaje, że w naszych dziejach nie brakuje wydarzeń i epizodów, które jeszcze czekając na odkrycie.

Pełna lista laureatów

Listę laureatów nagrodzonych grantami w tegorocznej edycji programu można znaleźć na stronie internetowej Fundacji ORLEN.

Wszystkim, którzy zdecydowali się na odnalezienie zaniedbanych miejsc będących świadectwem lokalnej historii i bohaterów bardzo dziękujemy. Zwycięzcom serdecznie gratulujemy i życzymy im owocnej pracy przy realizacji projektów.